Zombie - "Giải phẫu" những dị vật khát máu nhất thế giới ảo (P.1)

Chúng đến từ đâu?

Từ tiếng Anh "Zombie" được ghi nhận lần đầu tiên vào năm 1819, đề cập đến trong lịch sử của Brazil qua nhà thơ Robert Southey, dưới bản thể gốc "Zombi". Từ điển Oxford cho rằng "Zombie" trên thực tế bắt nguồn từ Tây Phi, so sánh nó với ngôn ngữ Congo qua từ Nzambi (Thánh thần) và Zumbi (Tôn thờ).

Trong văn hóa dân gian Haiti, Zombie là một người đã chết nhưng thân thể hồi sinh dưới quyền lực của Bokor - tên gọi dành cho những phù thủy hay thầy tế. Những Zombie này khi sống dậy sẽ trở thành nô lệ của Bokor, hoàn toàn mất đi tâm trí và mang đúng ý nghĩa của từ "xác sống". Việc này phản ánh phần nhiều cho những tập tục tế lễ và văn hóa của người Châu Phi từ xa xưa.
​

​

Tuy nhiên, thuật ngữ Zombie và những câu chuyện xoay quanh nó bắt đầu lan rộng khi quân đội Mỹ chiếm đóng Haiti từ năm 1915 cho đến năm 1934. Xuyên suốt quãng thời gian này, rất nhiều vụ việc đã được cho là có liên quan đến "Zombie". Cuốn sách đầu tiên nhắc đến chủ đề này là "Hòn đảo ma thuật" (The Magic Island - 1929) của tác giả William Seabrook. Seabrook đề cập đến mục thứ 246 trong bộ luật hình sự của Haiti đã công nhận chính thức về sự tồn tại của Zombie.

​

Năm 1937, trong khi đang nghiên cứu văn hóa dân gian Haiti, bà Zora Neale Hurston vô tình gặp được một người phụ nữ. Một gia đình cho rằng người phụ nữ này là Felicia Felix-Mentor, một người thân đã chết và chôn cất vào năm 1907 ở tuổi 29 (tức 30 năm đổ về trước). Người phụ nữ được kiểm tra bằng X-quang và bác sỹ nhận định rằng bà không hề có vết rạn xương chân như Felicia Felix-Mentor. Bà Zora Neale Hurston quyết định điều tra vụ việc nhưng không có được sự công tác của người dân quanh vùng. Bà viết:

Chúng được thế giới biết tới như thế nào?

Chính vì những bí ẩn và sự đáng sợ ấy mà Zombie bắt đầu bước vào thế giới giải trí dưới vô vàn dạng thể, trải dài từ phim ảnh, tiểu thuyết, truyện tranh cho đến game. Hình ảnh đàn đàn dị vật từng mang hình dáng con người, ào về như dòng lũ nuốt chửng tất cả mọi thứ... luôn mang tới những nỗi sợ hãi tột độ, dần dần gặm nhấm não bộ chúng ta.

Trên tất cả, thứ khiến người ta ghê tởm nhất trước thây ma xác sống không phải vì lớp da bong tróc để lộ khúc xương hay thứa cơ xám xịt, mà do chúng chính là những con người mà ta từng biết, từng quen... lê lết trên những con phố, những căn nhà mà hằng ngày ta từng qua lại. Với sự pha trộn giữa yếu tố thật và ảo như thế, Zombie mang một sức mạnh điên cuồng, xoáy sâu vào nỗi sợ hãi ẩn sâu bên trong tâm trí ngay cả những kẻ can đảm nhất.
​

​

Sự sinh sôi của Zombie

Xuyên suốt hằng chục năm phát triển của phim, truyện và game, Zombie biến thể dưới vô vàn chủng loại, mang cơn khát máu lớn dần theo trí tưởng tượng của con người. Quen thuộc nhất dưới con mắt cộng đồng hẳn sẽ là hình ảnh những bóng hình gầy gò, da thịt xám xịt, thối rữa với bước đi lê lết và chiếc hàm buông thõng chỉ trực chờ cắm ngập cổ nạn nhân.

Biểu tưởng ấy đã trở nên quá quen thuộc trong những bộ phim nổi tiếng như White Zombie, Night of the Living Dead hay Dawn of the Dead. Đến với thế giới ảo, chủng Zombie điển hình này cũng sớm lan rộng trong những series như Resident Evil hay The House of the Dead cực kỳ nổi danh. Chủng dị vật này luôn mang một đặc điểm chung là xuất phát từ những người bị nhiễm virus lạ, chết và sống lại dưới hình hài xác sống.
​

​

Trong hai cuốn tiểu thuyết giả tưởng cực kỳ nổi tiếng về Zombie là Zombie Survival Guide và World War Z của nhà văn Max Brooks, những dạng virus này tấn công thẳng vào não bộ nạn nhân, vô hiệu hóa những chức năng tư duy của phần "người", và chỉ để lại cơn đói khát cùng cực của "động vật".

Các tựa game ban đầu lấy chủ đề Zombie cũng áp dụng quy tắc này, thậm chí còn dựa vào nhiều yếu tố khoa học có thật ngoài đời như ký sinh não bộ. Trên thực tế có một dạng ký sinh như vậy tồn tại ở ngoài đời thật mang tên Toxoplasma Gondii. Loại ký sinh này có khả năng thay đổi tập tính của chuột, khiến chúng tiến thẳng về hướng mèo để chính mình bị ăn tươi nuốt sống, gần giống một dạng tự sát. Với khả năng độc nhất của mình, loại kỳ sinh này có thể xâm nhập vào cơ thể những động vật đã ăn xác của chuột. Trên tất cả, cách duy nhất để giết những sinh vật là cắt đứt kết nối giữa trung ương thân kinh và cơ thế, hay nói một cách khác: bắn thẳng vào đầu.
​

(Còn tiếp)​